na Szlaku Architektury Drewnianej

W okresie przedświątecznym 21 osobowa grupa uczniów naszej szkoły wraz z nauczycielem plastyki oraz księdzem wybrała się na wycieczkę SZLAKIEM ARCHITEKTURY DREWNIANEJ. Celem było zwiedzenie ośmiu drewnianych kościołów ziemi bocheńskiej. Trasa obejmowała: POGWIZDÓW, SOBOLÓW, ŁAPANÓW, KAMIONNA, ROZDZIELE, RAJBROT, LIPNICA MUROWANA, CHRONÓW. Dzięki życzliwości proboszczów poszczególnych parafi mieliśmy możliwość oglądnięcia wnętrz w/w kościołów oraz wysłuchania histori danego obiektu sakralnego.

W Pogwizdowie zwiedziliśmy dopiero co odresteurowany drewniany kościół św. Szymona i św. Judy. Jeszcze pachniało świeżym drewnem... Początek parafi łączy się z klasztorem Benedyktynów z Tyńca. Sklepienie pokrywa polichromia figuralna i ornamentalna, którą wykonał bocheński malarz Walerian Kasprzyk.

W Sobolowie przyjął nas proboszcz parafi Wszystkich Świętych, który w sposób bardzo ciekawy opowiadał o największym drewnianym kościele w Małopolsce. Perła sakralnej architektury drewnianej znajdująca się w Sobolowie promienieje w pełni również nocą dzięki iluminacji. Jako jedna z nielicznych na Bocheńszczyźnie posiada przy ścianach podcienie. Na placu przykościelnym stoi dzwonnica pochodząca z XVII w., a w niej gotycki dzwon z 1510 roku oraz dwa nowsze „Maria” i „Michał”. Fara w Sobolowie jest niekoronowanym sanktuarium, w którym wierni czczą Matkę Bożą Różańcową. Po odmówieniu Zdrowaś Mario proboszcz rozdał nam ulotki i zapraszał, abyśmy kiedyś jeszcze odwiedzili Sobolów.

Parafia pod wezwaniem św. Bartłomieja w Łapanowie należy do Archidiecezji Krakowskiej. Cennym zabytkiem ko!cioła jest gotycka chrzcielnica pochodząca z XV w. oraz niezwykłe gotyckie tkaniny przywiezione z Włoch. Tak jak i w każdym z kościołów i tutaj pomodliliśmy się przed wyjściem.

Powstanie świątyni w Kamionnej związane jest z ciekawą historią. Uczestnik I wojny światowej Wojciech Pączek przed wstąpieniem do wojska austriackiego wstąpił do proboszcza w Mielcu, gdzie spisał testament, przekazując swój majątek bratu wyrażając życzenie, aby postawić na jego gruncie kościół ku czci Matki Bozej Królowej Polski, jeśli nie wróci z wojny. Tak też się stało. Drewniana świątynia w Kamionnej powstała w 1934 r. Należy ona do jednej z nowszych które zobaczyliśmy.

Kościół pw św. Jakuba Apostoła w Rozdzielu to późnogotycki obiekt posadowiony na wysokim podmurowaniu. Został on przeniesiony z Królówki. Wnętrze nakryte stropami płaskimi, a wyposażenie nietypowe jak dla takich kościołów, współczesne z XX wieku.

Parafię w Rajbrocie ufundował książę Bolesław Wstydliwy w 1260 r. Legenda podaje, że kościół wybudowała św. Kinga. Później uposażył ją Władysław Łokietek. Dzisiejszy kościółek został wybudowany w XVI w. Ołtarze zostały wykonane w stylu barokowym.

Dalsza trasa powiodła nas do Lipnicy Murowanej, perełki drewnianej architektury sakralnej, XV wiecznego kościółka pw św. Leonarda, w której przez wieki nie zmieniono pierwotnej konstrukcji. Kościółek ten w 2003 roku został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego UNESCO. Ciekawą historię kościółka przekazała nam przewodniczka... Miejscowa tradycja podaje, że XV–wieczna świątynia została wzniesiona na miejscu najstarszego kościółka, który został wybudowany w XII w. pod tym samym wezwaniem. Zanim jednak wzniesiono chrześcijańską świątynię miała stać tutaj pogańska gontyna. Potwierdzeniem tego ma być znajdujący się wewnątrz kościółka słup Światowida. W ołtarzu głównym znajduje się kopia tryptyku gotyckiego z ok 1500 r. Orginały można podziwiać w Muzeum Diecezji w Tarnowie. Niestety ta niewielka świątynia została bardzo zniszczona przez powódź, która dotknęła całą Polskę w 1997 r. Woda sięgała na wysokość ok. 180 cm. Przed całkowitym zniszczeniem ochronił kościółek rosnący obok dąb.

Ostatnim obiektem naszego zwiedzania był kościół p.w. Ducha Świętego w Chronowie. Początek wioski i parafi wiąże się z rodem Gryfitów w rękach, których znajdowały się okoliczne ziemie. Przed opuszczeniem świątyni pomodliliśmy się przed głównym obrazem przedstawiającym Zesłanie Ducha Świętego.

Do rzadkości należą takie wycieczki szkolne. A szkoda, bo każdemu z uczestników taka forma nauki się podobała. Napewno to co zobaczyliśmy i usłyszeliśmy o drewnianej architekturze sakralnej, zostanie nam w pamięci dłużej niż niejeden oglądany film lub album. Mamy nadzieję, ze za jakiś czas pojedziemy na kolejną wycieczkę szlakiem architektury drewnianej, bo takich obiektów na ziemi bocheńskiej jest wiele i warto je poznać. (ak–p)